Kime, neye göre DXCC?
Değerli okurlarım;
Üniversite eğitimi sebebiyle dört yıl Kuzey Kıbrıs’ta bulundum. Adaya gelmeden önce, KKTC’deki amatör telsizciliği detaylı bir şekilde araştırmıştım. 5B prefixinin yani çağrı işaretlerindeki ön ekin rum tarafına ait olduğunu, ZC4 prefixinin İngiliz askeri üslerine ait olduğunu ve 1B prefixinin Kuzey Kıbrıs’a ait olduğunu öğrenmiştim. Ben bu üç prefixin DXCC olarak kabul edildiğini zannediyordum fakat öyle değilmiş. DXCC olarak kabul edilmek nedir? yazıya buradan başlayalım.
DXCC, DX Century Club’ın kısaltmasıdır. DX, uzak mesafe anlamına gelir.
DXCC Entity List, DXCC varlık listesi anlamına gelir ve burada bulunan ülkeler, bölgeler DXCC olarak sıfatlandırılır.
T10* – Transnistria
Moldova’nın Ukrayna sınırı tarafında, tek taraflı bağımsızlığını ilan eden fiili bir cumhuriyettir.
Kendi siyasi yapısı, meclisi, ordusu, polisi ve posta sistemi olan bölge yalnızca Güney Osetya, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti ve Abhazya tarafından tanınmaktadır. Ülkede her üç kişiden biri askerdir. Tüm araziler devlete aittir. Tüm binaları devlet yaptırır, belediye başkanları, Cumhurbaşkanı tarafından atanmaktadır. İşsizlik oranının %0.3 olduğu bu ülkede sadece bir tane üniversite bulunur ve bu üniversitede askerler ve yüksek dereceli memurlar yetiştirilir. Detaylı bilgi için vikipedi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Birçok DXpedition yapmış olan Vladimir Bykov (UA4WHX) 2013 yılında Transnistria‘da DXpedition yapmıştır. Aşağıda QSL kart örneği yer almaktadır.
DO, D1 – Donetsk Halk Cumhuriyeti
Doğu Ukrayna Krizi sonrası 2014 yılında Ukrayna’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Güney Osetya cumhuriyeti tarafından tanınmaktadır. Sürekli HF frekanslarda aktif amatörlere sahiplerdir. DXCC olarak kabul edilmemektedir.
O1- Khussar Iryston Cumhuriyeti (Güney Osetya)
1990 yılında Gürcistan’dan bağımsızlıklarını ilan ettiler. Gürcistan hükümeti, Güney Osetya’nın özerkliğini kaldırarak, bölgeyi güçle geri almaya çalıştı. Bu durum Osetya savaşını başlattı. Rusya’nın müdahale etmesiyle çatışmalar durdu ve 1992’de bir ateşkes antlaşması imzalandı. 2004 ve 2008 yıllarında Gürcistan tekrar bölgeyi ele geçirmeye çalıştı. 2008 yılında Rusya ve Abhazya’nında katılımıyla Güney Osetya ve Gürcistan savaşı başladı. Çok fazla can kayıplarının verildiği bu savaşta Rusya, Abhazya ve Güney Osetya’yı tanımıştır.
Vladimir M. Bykov UA4WHX bölgeye gidip O19VB çağrı işareti ile DXpedition yapmıştır.
T0, 0S, 1P, T89 – Seborga Prensliği
İtalya’nın Kuzeybatı bölgesinde yer alan 14 kilometrekarelik yüz ölçümüne sahip bağımsızlığını ilan etmiş prensliktir.
2012 yılında vefat etmiş olan Bavassano G. Carlo I1RBJ, 1994 yılında DXpedition yapmıştır. Ayrıca bölgenin tanınması için büyük çaba göstermiştir. Ancak DXCC olarak sayılmamaktadır. Telekominasyon kurumundan izin alınıp alınmadığı netleştirilememiştir. Ön ekleri kendi oluşturduğu iddia edilmektedir.
1P, S1 – Sealand
Paddy Roy Bates bir İngiliz ve İngiltere ordusunda binbaşı görevinde bulunmuştur. Paddy, ailesi ile birlikte İngilizlerin II. Dünya Savaşı’nda savunma amaçlı deniz üzerine kurdukları platform adaya taşındı. 1967 yılında ise Paddy, bu platform adada bağımsızlığını ilan etti ve Sealand Prensliğini kurdu. Kendisi prens, eşi ise prenses unvanını almıştır.
Kaynaklarda korsan radyo yayıncısı olarak belirtilmektedir. Sealand, kendisi gibi birçok ülke tarafından tanınmayan KKTC ile bir millî maç yapmış ve KKTC maçı 6-1 kazanmıştır. Ülke, Ocak 2007’de 10.000.000 Sterlin’e satılığa çıkartılmıştır ancak satılamamıştır. Paddy Roy Bates, Alzheimer hastalığına yakalanmış ve İngiltere’de bir bakım evinde 91 yaşında(2012) vefat etmiştir. Yeni prens oğlu Naibi Michael Bates olmuştur.
1984 yılına ait bir QSL kart;
1Z Karen
Myanmar’ın Tayland sınırındadır. Pek çok Karen, çoğunlukla Tayland’a göç etti. Bunun sebebi askeri olaylar olarak belirtiliyor. Halen daha mülteci kamplarında bir milyona yakın insan yaşıyor. 2. Dünya savaş bittikten sonra, Myanmar’a Ocak 1948’de bağımsızlık verildi. O tarihten beridir Karen Ulusal Birliği’nin bağımsızlık mücadelesi sürmektedir. Aşağıda 1985 ve 2009 yıllarına ait kartlar görülmektedir.
Conch Cumhuriyeti
1982 de ABD’den ayrıldı ve bağımsızlığını ilan etti. Karayipler, Meksika, İsveç, Rusya, Fransa, İspanya, İrlanda, Almanya, İsviçre ve Küba’da vatandaş ve temsilcilikleri bulunmaktadır. Cumhuriyet, web siteleri aracılığıyla hatıra pasaportu çıkarıyor . Bunlar hediyelik eşya olarak verilebiliyor. 100 dolar karşılığında linke tıklayıp pasaport sahibi olabilirsiniz. K4EYS Çağrı işaretli Conch Republic Amateur Contest Klub vardır. Aynı zamanda K4CIO Mark, Conch Cumhuriyeti’ni havada temsil etmektedir. QRZ sayfasını inceleyebilirsiniz.
X5 – Sırp Cumhuriyeti
Bosna-Hersek’i oluturan özerk bölgeden biridir. Yıllarca DXCC olmaması tartışılmışdır. E7 prefixi Bosna-Hersek olarak geçmektedir. Ancak Sırp bölgesi DXCC olmak istemektedir. Bosna-Hersek’in eski prefixi T9 idi. Ozamanlar X5* prefixi ile Sırp bölgesi korsan olarak çalışıyordu. Geçerli bir prefix değildi. Daha sonra T9 prefixi yerini E7 prefixine bıraktı. E73ECT , E760FDE, E7RS, E7TT gibi çağrı işaretlerine sahip kulüp istasyonları bulunmaktadır.
Brcko bölgesi
Dayton Antlaşması ile iki özerk bölgenin sınırları dışına bırakılarak özerk bir yönetim kurulan bölgedir. Bayrağı ve amblemi yoktur. Bosna-Hersek’i oluşturan 3. bir özerk devlet diye tanımlayabiliriz. Türkiye’nin Samsun ili ile kardeş şehirdir.
E77CFG – Gradski radio klub Nikola Tesla adlı kulüpleri vardır.
UF6V – Abhazya Cumhuriyeti
1994 yılında bağımsızlığını ilan etmiş bir devlettir. Adını, bugün de bölgenin halklarından olan Abhazlardan alır.
Rusya ön eki olan UF*, Gürcistan topraklarındaki Abhazya amatörleri tarafından kullanılmaktadır. Bunun sebebi Rusya’nın Abhazya’yı tanıması olarak gösterilmektedir. Fakat bu çağrı işaretleri DXCC olarak nitelendirilmemiş, aynı zamanda Rusya olarakta geçerli değildir. UF6VA, UF6VD ve UF6VV yerli radyo amatörleridir. Ancak hiçbir geçerliliği yoktur.
1C, 1X – Çeçenistan
Rusya’nın federal cumhuriyetlerinden biridir. 1C ve 1X prefixi kullanılmıştır fakat geçerliliği yoktur.
Günümüzde Rusya ön ekine 6P eklenir. RW6PA gibi..
Rusya’nın tanıdığı Çeçenistan, çuvaşistan, Başkurtistan, Tataristan gibi cumhuriyetlerin ayrı bir DXCC statüsü yoktur, Rusya’ya bağlıdır. Ancak bunlar eklerdeki harflere göre ayrılmıştır. Kendi koleksiyonumdaki birkaç QSL kart fotoğraflarını ekliyorum. Görüldüğü gibi 9W eki kullanılmıştır.
Çuvaşistan’daki radyo amatörleri 4Y eki ile çağrı işareti almaktadır.
Tataristan’a 4P eki verilmiştir.
1B Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
1983 yılında bağımsızlığın ilanının ardından ada ikiye bölünmüş ve Güney Kıbrıs Rum yönetimi *5B prefixi ile çalışmalarına devam etmiştir. İngiltere’den gelen aralarında 1B1AB çağrı işareti ile tanınan Soyer bey’in de bulunduğu 5-6 kişilik bir grup KKTC’de amatör telsizcilik çalışmalarına başlamıştır. Rum tarafının *5B prefixine yakın olan *1B prefixi ile telekominasyon dairesine başvuru yapılmış, gerekli yönetmelikler hazırlanmış ve *1B çağrı işareti resmi olarak verilmeye başlanmıştır. Ada’da net sayı bilinmesede 100’e yakın amatör telsiz lisansı verilmiştir. Günümüzde ise yerli vatandaşa dahil 1B1XX çağrı işaretleri verilmemektedir. Yalnızca yabancı ülkelerden alınan çağrı işaretlerinin başına 1B/TA7AOF şekilde kesme çağrı işareti verilmektedir.
Yalnızca bir hobiden ibaret olan amatör telsizcilikte maalesef KKTC resmi olarak tanınmadığı için DXCC sayılmamaktadır. Yazının başlığında olduğu gibi.. kime, neye göre DXCC?
Kutsal athos dağları (mount athos) DXCC sayılmaktadır. Hiçbir şekilde dişi hayvanlar ve kadınlar giremediği, sadece tek bir rahibin amatör telsizcilik yaptığı athos dağlarında, tek bir kişinin DXCC sayılması doğru mudur?
Kıbrıs adasındaki ingiliz askeri üsleri *ZC4 prefixi ile DXCC olarak kabul edilmektedir. Neye kime göre DXCC yapıldı buralar?
*Z6 Kosova
17 Şubat 2008’de Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı bir çok ülke resmi olarak tanımıştı. *Z6 prefixi ile çalışmalar yapılmış, ancak DXCC sayılmıyordu. 21 Ocak 2018’de resmi olarak ARRL tarafından tanınmış, DXCC statüsü verilmişti. 10 yıllık bu süreç sonunda Kosova’da binlerce QSO yapılmıştır. Z66Y çağrı işareti ile ben ve ekip arkadaşım TA7AZC Gölkem ile Kosova’da DXpedition yapmıştık. https://furkanozen.com.tr/z66y-kosovada-2-turk-genci/ yazımı okuyabilirsiniz.
Aynı şekilde Filistin, 1999’da DXCC olarak tanınmıştır. Maalesef bizim hobi olarak baktığımız bu amatör telsizcilikte siyasi güç ön plana çıkmaktadır. Ne olur ki bağımsızlığını ilan etmiş bölgelerde amatör telsizciler QSO görüşmeler yapsa? DXCC sayılmasın ama QSO yapsınlar diyebilirsiniz ancak bu bölgeler ile yani tanınmayan, korsan olarak nitelendirilen bu çağrı işaretleri ile QSO yapan amatör telsizcilerin lisansı iptal edilmektedir. Korsanın önüne geçebilmek için bu kurallar konulmuştur.
Soru, görüş ve önerileriniz için sitenin iletişim bölümünden doğrudan mail gönderebilir veya aşağıdaki yorum kısmını kullanabilirsiniz.
Furkan ÖZEN
Çok güzel hazırlanmış bir yazı. Emeğinize sağlık, baştan sona okudum. Bu arada ben 1 qso yapamadan mount Athos daki rahip öldü,
TA3ST
Değerli düşünceleriniz için teşekkür ederim. Defalarca mail ve QSL kart göndermeme rağmen cevap alamamıştım. Yeni rahip SV2RSG/A 4 aydır tek bir QSO dahi yapmadı..