240-43 Toroid ile 49:1 Un-Un Projesi
Daha önce FT140-43 toroid kullanarak bir 49:1 un-un (balun) montajı yapmıştım. O projeye göz atmak isterseniz buradaki bağlantıyı inceleyebilirsiniz.
Bu yazıda ise, daha büyük bir toroid olan FT240-43 kullanarak End-Fed Half Wave (EFHW) anten için 49:1 un-un yapımını anlatacağım. Bu balun ile birlikte iki farklı anten modeli yapabilmek mümkün.
Aşağıdaki görselde projenin temel detaylarını görebilirsiniz. Yaklaşık 23 metrelik bir tel kullanarak 80–10 metre arası tüm ana bandlarda çalışan bir anten elde edebilirsiniz. Daha kısa bir versiyonunu tercih ederseniz, 40–10 metre bandlarında çalışan ikinci bir modeli de bu balunla yapabilirsiniz. Bu yazıda yalnızca balun montaj süreci üzerinde duracağım.
Kullanılan Malzemeler
- 1mm emaye kaplı bakır tel (bobinajcılardan temin edilebilir)
- FT240-43 toroid (Telelektronik veya yurtdışı tedarikçilerden “5943003801” koduyla aratılabilir)
- Altınkaya SE-206 kutu – IP67 standardında, dış ortam için oldukça uygun
- UHF şase konnektör
- Metrik vida ve somun
- Kablo papuçları
- 100pF kapasitör
- 1mm daralan makaron (genel yalıtım için)
- 1.5mm daralan makaron (çift sargılı bölge için)
Önceki projelerde cam elyaf makaron kullanmıştım. Bu projede daha kolay temin edilebilen daralan makaronları tercih ettim.
Montaj Süreci
İşe kutuyu delerek başladım. UHF şase konnektör dış yüzeye montajlanmalı. Vida deliklerini açmak için 3mm matkap ucu yeterli olacaktır.
Anten bağlantıları için kutunun sol üst ve sağ alt köşelerine delikler açtım. Elinizdeki metrik vida boyutuna göre bu deliklerin çapını ayarlayabilirsiniz. Silikon musluk contası kullanarak kutuya sıvı geçirmezlik sağladım.
İç kısımda, toroidin üzerine saracağım telleri sabitlemek için kutunun zeminine delikli plaket yerleştirdim. Ardından emaye teli makaron içinden geçirip sarıma başladım. Bu sefer çift sargılı kısmı en sona bırakarak işlemi tamamladım. Aşağıdaki fotoğrafta bu kısmı detaylıca görebilirsiniz.
Çift sargılı bölgeyi ölçerek kestim ve burada kırmızı makaron kullandım. Toplamda 14 tur olacaktır.
Lehimleme aşamasına geçmeden önce, emaye tellerin uçlarını zımparalayarak üzerindeki yalıtımı temizlemelisiniz. Aksi takdirde lehim tutmaz. Kablo papuçlarını düzgünce lehimledikten sonra 100pF kapasitörü de devreye ekleyerek balun montajını tamamladım. Bu aşamada ölçü aleti ile iletkenlik testi yapabilirsiniz.
Test Aşaması
Anten analizörü ile test etmek için kutunun sol üst ve sağ alt kısımlarına bağlanan anten uçlarını 2.450 ohm direnç ile birbirine bağlayın. Ardından UHF konnektör üzerinden ölçüm yapabilirsiniz. Sarımı ve bağlantıları doğru yaptıysanız sorunsuz şekilde çalışacaktır. Bu projede bilgi ve tecrübeleriyle destek olan değerli hocam TA7OZX Özkan Bey’e teşekkür ederim.
